QUẢN LÝ TỔNG HỢP SỨC KHỎE CÂY DỪA Ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG

{"id" :12545604, "type_config_slider" :{"config_slider":{"pagination":[],"navigation":{"nextEl":".swiper-button-next","prevEl":".swiper-button-prev"},"effect":"slide","spaceBetween":0,"autoplay":false,"lazy":true,"loop":false,"allowTouchMove":true,"speed":300,"slidesPerColumn":1,"cubeEffect":{"shadow":true,"slideShadows":true,"shadowOffset":20,"shadowScale":0.939999999999999946709294817992486059665679931640625},"coverflowEffect":{"ronate":50,"stretch":0,"depth":100,"modifier":1,"slideShadows":true},"flipEffect":{"rotate":30,"slideShadows":false},"fadeEffect":{"crossFade":true},"slidesPerGroup":1},"config_slider_thumb":{"slidesPerView":4,"spaceBetween":10,"speed":300,"freeMode":true,"allowTouchMove":false,"watchSlidesVisibility":true,"watchSlidesProgress":true},"is_used_thumb":false,"is_used_pagi":false,"is_used_nav":true,"is_used_nav_thumb":false,"is_used_pagi_thumb":false,"auto_calc_height_item":1,"icon":{"nextEl":"fas fa-chevron-right","prevEl":"fas fa-chevron-left"},"responsive":{"1024":[],"768px":{"icon":{"nextEl":"fas fa-chevron-right","prevEl":"fas fa-chevron-left"},"config_slider_thumb":{"slidesPerView":4,"spaceBetween":10,"speed":300,"freeMode":true,"allowTouchMove":false,"watchSlidesVisibility":true,"watchSlidesProgress":true},"config_slider":{"spaceBetween":0,"autoplay":true,"lazy":true,"slidesPerView":1,"loop":true,"allowTouchMove":true,"speed":300,"slidesPerColumn":1,"pagination":[],"navigation":{"nextEl":".swiper-button-next","prevEl":".swiper-button-prev"},"effect":"slide","cubeEffect":{"shadow":true,"slideShadows":true,"shadowOffset":20,"shadowScale":0.939999999999999946709294817992486059665679931640625},"coverflowEffect":{"ronate":50,"stretch":0,"depth":100,"modifier":1,"slideShadows":true},"flipEffect":{"rotate":30,"slideShadows":false},"fadeEffect":{"crossFade":true},"slidesPerGroup":1}},"640px":[],"480px":{"icon":{"nextEl":"fas fa-chevron-right","prevEl":"fas fa-chevron-left"},"is_used_nav":false,"config_slider_thumb":{"slidesPerView":4,"spaceBetween":10,"speed":300,"freeMode":true,"allowTouchMove":false,"watchSlidesVisibility":true,"watchSlidesProgress":true},"config_slider":{"spaceBetween":30,"autoplay":true,"lazy":true,"slidesPerView":1,"loop":true,"allowTouchMove":true,"speed":300,"slidesPerColumn":1,"pagination":[],"navigation":{"nextEl":".swiper-button-next","prevEl":".swiper-button-prev"},"effect":"slide","cubeEffect":{"shadow":true,"slideShadows":true,"shadowOffset":20,"shadowScale":0.939999999999999946709294817992486059665679931640625},"coverflowEffect":{"ronate":50,"stretch":0,"depth":100,"modifier":1,"slideShadows":true},"flipEffect":{"rotate":30,"slideShadows":false},"fadeEffect":{"crossFade":true},"slidesPerGroup":1}},"375px":[],"320px":[],"1024px":{"icon":{"nextEl":"fas fa-chevron-right","prevEl":"fas fa-chevron-left"},"config_slider_thumb":{"slidesPerView":4,"spaceBetween":10,"speed":300,"freeMode":true,"allowTouchMove":false,"watchSlidesVisibility":true,"watchSlidesProgress":true},"config_slider":{"spaceBetween":0,"autoplay":true,"lazy":true,"slidesPerView":1,"loop":true,"allowTouchMove":true,"speed":300,"slidesPerColumn":1,"pagination":[],"navigation":{"nextEl":".swiper-button-next","prevEl":".swiper-button-prev"},"effect":"slide","cubeEffect":{"shadow":true,"slideShadows":true,"shadowOffset":20,"shadowScale":0.939999999999999946709294817992486059665679931640625},"coverflowEffect":{"ronate":50,"stretch":0,"depth":100,"modifier":1,"slideShadows":true},"flipEffect":{"rotate":30,"slideShadows":false},"fadeEffect":{"crossFade":true},"slidesPerGroup":1}}}}}

Thực trạng sức khỏe cây dừa ở ĐBSCL:
Ở các tỉnh như Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, và Tiền Giang (cũ) – nơi tập trung hơn 80% diện tích dừa cả nước – cây dừa đang đối mặt với nhiều vấn đề: Sâu bệnh hại gia tăng: Bọ cánh cứng Rhinoceros, bọ dừa đỏ, sâu đầu đen (Oryctes rhinoceros) gây thiệt hại nặng. Bệnh hại do nấm và virus: thối ngọn, thối rễ, cháy lá, vàng lá chết chậm. Đất thoái hóa và nhiễm mặn: làm giảm hấp thu dinh dưỡng, gây hiện tượng lá vàng, trái nhỏ, ít nước. Sử dụng phân bón và thuốc hóa học mất cân đối, khiến hệ sinh vật đất suy giảm và cây yếu dần theo thời gian. Những yếu tố này cho thấy hệ sinh thái trồng dừa đang mất cân bằng sinh học, đòi hỏi một hướng tiếp cận toàn diện hơn – đó là quản lý tổng hợp sức khỏe cây trồng (Integrated Plant Health Management - IPHM).
Nguyên tắc của quản lý sức khỏe cây dừa:
Quản lý tổng hợp sức khỏe cây dừa dựa trên bốn trụ cột chính:
Đất khỏe - rễ mạnh :Tăng cường sử dụng phân hữu cơ, phân vi sinh, chế phẩm Trichoderma để cải thiện cấu trúc đất. Duy trì độ ẩm thích hợp, tránh ngập úng kéo dài. Ủ phân chuồng hoai với nấm đối kháng giúp ức chế nấm bệnh và tăng vi sinh vật có lợi.
Cây khỏe - dinh dưỡng cân đối: Bón phân theo nhu cầu sinh trưởng từng giai đoạn: NPK + trung vi lượng (Ca, Mg, Bo, Zn). Sử dụng phân bón qua lá hoặc hữu cơ sinh học trong giai đoạn ra hoa và nuôi trái để cải thiện chất lượng nước dừa. Trồng xen cây họ đậu hoặc cỏ che phủ để cải thiện hữu cơ và giữ ẩm.
Môi trường cân bằng, hệ sinh thái ổn định: Tạo nơi trú ngụ cho thiên địch như kiến vàng, ong ký sinh. Hạn chế phun thuốc trừ sâu phổ rộng, ưu tiên thuốc sinh học hoặc bẫy pheromone. Quản lý nước tưới hợp lý, đặc biệt trong mùa khô – mặn.
Giám sát - phòng trừ dịch hại thông minh: Theo dõi định kỳ sức khỏe lá, thân, trái để phát hiện sớm sâu đầu đen, bọ cánh cứng. Dùng biện pháp ???????????? (quản lý dịch hại tổng hợp): kết hợp biện pháp cơ giới (bẫy đèn, thu gom ổ sâu), sinh học (nấm xanh, Metarhizium), và hóa học hợp lý. Tăng cường tập huấn nông dân và chia sẻ kinh nghiệm giữa các vùng trồng.

Giải pháp phục hồi và thích ứng bền vững:
Phục hồi đất sau ngập mặn hoặc lũ lụt: rửa mặn, bón vôi - thạch cao nông nghiệp, bổ sung humic và Vi sinh vật có lợi.
Sử dụng công nghệ sinh học: enzyme phân giải hữu cơ, chế phẩm kích rễ sinh học, nấm cộng sinh mycorrhiza.
Xây dựng vùng chuyên canh dừa hữu cơ: áp dụng tiêu chuẩn VietGAP hoặc hữu cơ quốc tế để nâng cao giá trị xuất khẩu.
Chuyển đổi giống: ưu tiên dừa xiêm xanh, xiêm lục hoặc lai có khả năng chịu mặn và kháng sâu bệnh tốt hơn. Quản lý tổng hợp sức khỏe cây dừa không chỉ là giải pháp kỹ thuật, mà còn là chiến lược phát triển nông nghiệp bền vững cho vùng ĐBSCL. Khi nông dân chú trọng từ đất khỏe - cây khỏe- môi trường lành mạnh - con người hiểu biết, vườn dừa sẽ không chỉ cho năng suất cao hơn mà còn góp phần bảo vệ hệ sinh thái, đa dạng sinh học và sinh kế lâu dài cho cộng đồng địa phương.
theo TS.Nguyễn Thị Ngọc Trúc,Trưởng Bộ môn Nông học - Viện Cây ăn quả Miền Nam